Pielęgnacja i żywienie noworodka
Zaraz po urodzeniu dziecka należy oczyścić jego drogi oddechowe ze śluzu i wód płodowych. W razie potrzeby – przy dużym zaślu- zowaniu i bezdechu – wykonuje się to za pomocą balonika gumowego, cewnika i strzykawki lub za pomocą ssaka. Osoba przyjmująca poród dokonuje w warunkach aseptycznych odpępnienia, zakładając na ucięty kikut pępowiny jałowy gazik, zwilżony 75% roztworem alkoholu etylowego. Po wyschnięciu i dalszym obcięciu kikuta pępowiny pędzluje się pozostałą część 1% roztworem zieleni brylantowej. Po oczyszczeniu powiek ze śluzu wkrapla się do spojówek po 1 kropli 1% roztworu azotanu srebrowego. Ma to na celu zapobieganie zakażeniu rzeżączkowemu oka. Skórę noworodka osusza się pod lampą ogrzewniczą, a następnie obmywa jałowymi gazikami zwilżonymi w przegotowanej wodzie. Od drugiej doby noworodka kąpie się w wodzie używając mydła. Miejsca narażone na wy- przenia należy smarować oliwą lub kremem Linomag po każdym podmyciu.
Pierwsze karmienie piersią noworodka odbywa się dopiero po kilku lub kilkunastu godzinach od momentu porodu. Jeśli zachodzi konieczność karmienia sztucznego od urodzenia, podaje się początkowo po 10 ml mieszanki na jedno karmienie, zwiększając codziennie tę ilość o dalszych 10 ml. Nieco dłuższa przerwa w karmieniu (do 24 godzin) wymagana jest u wcześniaków z małą masą urodze- niową, u których – ze względu na słaby odruch ssania – konieczne jest czasem karmienie przez sondę. Szczególna wrażliwość wcześniaków na utratę ciepła, ich skłonność do stanów niedotlenienia i zaburzeń oddechowych, potrzeba większej wilgotności, często stwarzają konieczność przetrzymywania wcześniaków przez dłuższy czas w inkubatorach, w których można utrzymać odpowiednio wysoką temperaturę i wilgotność oraz zapewnić stałe dostarczanie tlenu o pożądanym stężeniu.
Zapobieganie chorobom i leczenie noworodków. Zapobieganie chorobom okresu noworodkowego powinno się zaczynać od przestrzegania prawidłowych zasad planowania rodziny, unikania ciąży w zbyt młodym i zbyt późnym wieku, zapobiegania ciąży niepożądanej, ciąży w przypadkach dużego ryzyka wystąpienia chorób dziedzicznych, przy zbyt dużej częstości poprzednich porodów. Należy pamiętać, że zbyt częste przerywanie ciąży, a zwłaszcza przerywanie pierwszej ciąży zmniejsza szansę późniejszego urodzenia dziecka zdrowego.
