Wystąpienie zmian zniekształcających
Leczenie operacyjne przeprowadza się wtedy, gdy powierzchnie stawowe są zniekształcone, staw niezborny, ruchy znacznie ograniczone. Wykonuje się osteo- toinie poprawcze, usuwanie wolnych ciał, cheilotomię, usztywnienie, plastyki, lub też protezy stawu. Jeżeli leczenie przyczynowe nie jest możliwe lub niewskazane ze względu na stan ogólny, stosuje się leczenie objawowe. Polega ono na łagodzeniu bólów środkami farmakologicznymi, głównie preparatami salicylowymi, fizykoterapią (elektro-, termo, hydroterapia). Zaostrzenie odczynowych procesów zapalnych można złagodzić miejscowym stosowaniem hydrokortyzonu. Jednocześnie stosuje się usprawnianie lecznicze, ćwiczenia ruchowe w odciążeniu, na wyciągu, wspomagane, redresujące lub oporowe, w zależności od wskazań miejscowych. Dalsze usprawnianie można prowadzić w warunkach sanatoryjnych, balneologicznych (okłady borowinowe, ćwiczenia w basenie ortopedycznym itp.).
Wystąpienie zmian zniekształcających i zwyrodnieniowych jest procesem prze-ważnie nieodwracalnym i leczenie zachowawcze ma na celu zahamowanie tych pro-cesów lub złagodzenie objawów i dolegliwości. Leczenie operacyjne może przywrócić sprawność stawu czy kończyny, a niekiedy wyłączając czynnik wywołujący (osteotomie poprawcze) zatrzymać, a nawet zmniejszyć rozległość zmian zwyrodnieniowych. Nie leczone zmiany zwyrodnieniowe mogą doprowadzić do kalectwa.
Zależnie od umiejscowienia zmiany zwyrodnieniowe mają odrębne cechy etio- pato genetyczne, pociągają za sobą różne następstwa i powikłania i dlatego wymagają swoistego podejścia leczniczego. Opiszemy tu tylko najczęstsze lokalizacje.