TRAUMATOLOGIA NARZĄDU RUCHU
Mianem urazu (trauma) określa się zadziałanie na organizm zewnętrznego czynnika wywołującego anatomiczne i czynnościowe zmiany miejscowe lub miejscowe i ogólne. Uraz może być ostry lub przewlekły (sumowanie milcrourazów). Czynnik zewnętrzny powodujący uraz może mieć charakter mechaniczny, fizyczny lub chemiczny.
Urazy wywołane czynnikami mechanicznymi powstają na skutek mechanicznego zadziałania przedmiotów na ciało człowieka, przy czym rozległość i skutki urazu są bezpośrednio proporcjonalne do masy i szybkości atakujących przedmiotów z jednej strony, zaś do wytrzymałości tkanek organizmu – z drugiej. Uraz mechaniczny może powodować różne następstwa – od lekkiego stłuczenia tkanek i narządów, do ich rozerwania czy zmiażdżenia. Gdy do uszkodzenia tkanek dochodzi w miejscu zadziałania urazu (stłuczenie lub zmiażdżenie tkanek), mówimy
urazie bezpośrednim. Gdy uszkodzenie powstaje z dala od miejsca urazu, na skutek przeniesienia działających sił, mówimy o urazie pośrednim. W takich przypadkach dochodzi do uszkodzenia aparatu torebkowo-więzadłowego (skręceń, nad- wichnięć i zwichnięć) lub do złamań (skośnych i spiralnych lub z oderwania). Działanie dużych sił zewnętrznych powoduje przede wszystkim uszkodzenie powłok skóry lub błon śluzowych. I tak w zależności od charakteru raniącego przedmiotu
– 1 kierunku jego działania dojdzie do otarcia naskórka (excoriatio), rany ciętej (yulnus caesum), rany tłuczonej (v. contusuiri), rany kłutej (v. ictum), rany miażdżonej (v. conąuassatum), rany dartej (v. laceratum), rany postrzałowej (v. sclopetarium).
